فهرست عناوین مقالات
(برای دسترسی به متن کامل مقاله روی عنوان کلیک کنید)
متن مقالات
کلایمر چیست؟
دستگاه بالابر یا کلایمر(Climber) نوعی ابزار یا تجهیزات دسترسی (Access Equipment) عموما در ارتفاع می باشد. بالابر یا کلایمر جهت دسترسی به بخش هایی از ساختمانهای بلند و سازه های مرتفع مانند سدها، پلها، سیلوها، مخازن نفت و گاز و… بکار می رود. در سازهها بلند مانند مواردی که ذکر شد و نیز سازههایی که دسترسی به بخش های مرتفع آن ها به سختی امکان پذیر است ، خصوصا نمای بیرونی این سازه ها از کلایمر استفاده می شود.
کلایمر جهت هر گونه اقدامات تعمیر و نگهداری ساختمان های چند طبقه مانند نظافت برج ها ، شستشوی نمای ساختمان ، نقاشی نمای ساختمان ، نصب کامپوزیت نما و بطورکلی بازسازی و نماسازی ساختمان و همچنین دسترسی به سازه های صنعتی بلند استفاده میشود.
کلایمر معمولا به صورت جزء جزء طراحی و ساخته میشوند بطوری که به راحتی بتوان اجزا را از یکدیگر جدا و مجددا به یکدیگر متصل کرد. قسمتهای مختلف دستگاه کلایمر با استفاده از پیچ و مهره بهم متصل میشوند. این نوع طراحی دستگاه کلایمر سسب راحتی و سهولت در حمل و جابجایی آن می شود.
مزایای کلایمر نسبت به دیگر سیستم دسترسی با داربست
- سهولت نصب و راه اندازی کلایمر
- حمل و نقل سریع و آسان کلایمر
- قابلیت مونتاژ و دمونتاژ راحت دستگاه کلایمر ( عمده ترین مزیت کلایمر نسبت به دیگر سیستم های دسترسی )
سیستم امنیتی کلایمر
در طراحی کلایمر از انواع مختلف سیستم امنیتی می توان استفاده کرد. از جمله این سیستم های امنیتی می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- ترمز پاراشوت
- ترمز کمانی
- ترمز لنتی
سیستم های امنیتی ذکر شده در زمان خطر از سقوط کلایمر جلوگیری مینمایند. علاوه بر سیستم های امنیتی مذکور که بر اساس ایجاد امنیت برای کابل اصلی کلایمر عمل می کنند، جهت حفظ ایمنی کلایمر یک کابل امنیتی مستقل دیگری نیز در کلایمر بکار رفته است. این کابل دارای یک سیستم ترمز موازی است که در صورت عمل نکردن سیستم های امنیتی اولیه ، وارد عمل شده و کل مجموعه کلایمر را قفل میکند. سیستم توقف امنیتی کلایمر متناسب با بالارفتن وزن سازه و ملحقات آن افزایش می یابد و با فشردگی سیم بکسل باعث افزایش ضریب ایمنی کلایمر میشود.
انواع کلایمر
۱-انواع کلایمر از نظر طراحی
کلایمرها بطور معمول با توجه به کاربرد کلایمر ، ظرفیت کاری کلایمر و ضریب امنیت کلایمر ، طراحی و در انواع و سایزهای مختلف عرضه میشوند. از نقطه نظر طراحی کلایمر در سه دسته قرار می گیرد.
- کلایمر نفربر
- کلایمر حامل مصالح و تجهیزات
- کلایمر سکوی اجرای عملیات
شکل ظاهری کلایمر یا بالا بر به این صورت است که کلایمر دارای یک سبد با طول متغیر می باشد. حجم سبد کلایمر و گنجایش سبد کلایمر از دیگر پارامترهایی است که باید در طراحی و ساخت کلایمر لحاظ شود.
۲-انواع کلایمر از نظر سیستم قدرت
کلایمر ها از نظر سیستم قدرت نیز به دوصورت طراحی و تولیدمی شوند.
- کلایمر دستی
- کلایمر برقی
به عبارتی کلایمر هم میتواند با استفاده از نیروی موتور برقی یا با بصورت دستی حرکت کند .
بسته به اینکه ارتفاع سازه مورد دسترسی و وزنی که قرار است سبد کلایمر حمل کند ، تصمیم گرفته می شود که از کلایمر برقی و یا کلایمر دستی استفاده شود. بهطور قطع کلایمر دستی نسبت به کلایمر برقی از سرعت حرکتی و ظرفیت کاری کمتری برخور است و بیشتر در سازههایی با ارتفاع کم مورد استفاده قرار میگیرد.
۳-انواع کلایمر از نظر حرکتی
کلایمرها از نظر جهت و نحوه حرکت نیز در دسته های مختلف قرار می گیرند
- کلایمر با حرکت عمودی
- کلایمر با حرکت عمودی-جانبی
در کلایمر های با حرکت عمودی ، پایه های دستگاه کلایمر در بالای ساختمان قرار میگیرد و با استفاده از سیم بکسل به موتور وینچی داخل سبد کلایمر متصل میشود و دستگاه را در مسیر عمودی حرکت میدهند . این نوع از کلایمر ها متداولترین نوع کلایمر مورد استفاده در ایران می باشند.
نوع دیگری از کلایمر های با حرکت عمودی ، کلایمر هاییهستندکه جهت حرکت آنها ، ریل هایی به صورت عمودی در زمین نصب شده و به وسیله مهارهایی به بدنه سازه متصل میشوند و دستگاه بر روی این ریل ها به حرکت در میآید، این نوع از کلایمر ایمنی بیشتری نسبت به کلایمر نوع کابلی دارد.
کلایمرهایی که حرکت عمودی-جانبی مشابه کلایمر با حرکت عمودی در ریل میباشد و تنها تفاوت این کلایمر با کلایمرهایی که صرفاً حرکت عمودی دارند در ریل افقی است که در بالای ساختمان قرار میگیرد و امکان حرکت جانبی را فراهم میکند. بسته به نیاز میتوان از طراحی دستی یا برقی در حرکت جانبی کلایمرها نیز استفاده کرد.
تفاوت کلایمر با بالابر های قدیمی
تقاوت عمده کلایمر با بالابر های قدیمی که در داخل ساختمان ها بکار میروند در محل قرار گیری موتور وینچی است، موتور وینچی در بالابرهای قدیمی مرسوم در محلی مرتفع و معمولاً در بالای ساختمان در محل پشت بام و بر روی یک شاسی قرار میگیرد و با کار کردن موتور، سیم بکسل به دور یک قرقره پیچیده شده و جمع شده و سبد را به سمت بالا میکشد در حالیکه در کلایمر موتور بر روی سبد نصب میشود.
آشنایی با انواع کلایمر (بخش ۱ – معرفی )
ساختمان ها و سازه های مرتفع همیشه با چالش دسترسی مواجه هستند. سازه های صنعتی همچون مخازن وسکوهای نفت و گاز، سدها، پلها و سیلو ها وحتی نباهای مرتفع شهری به دلایل مختلف نیاز به دسترسی به فضا های محیطی خصوصا جهت تعمیر و نگهداری دارند. کلایمر یکی از ابزار های مفید جهت دسترسی به نقاط مرتفع در چنین سازه هایی می باشد. دسترسی با استفاده از کلایمر روشی بسیار کم هزینهتر و ایمنتری نسبت به داربست است. ازشوی دیگر استفاده از داربست برای برج های مرقع دور از منطق بوده و در بسیاری از محیط های طنعتی به علت ایجاد مشکل در روند انجام امور معمول استفاده از داربست مناسب نبوده و کلایمر گزینه مناسبی می باشد.
کلایمر چیست؟ بالابرهایی با کارایی فوق العاده در ساختمانهای بلند
با رشد جمعیت و بلند و بلند تر شدن برج های مسکونی و شکل گیری آسمان خراشهای امروزی و رشد و توسعه صنعت و ایجاد سازه های مرتفع عمرانی و صنعتی ، تقاضا برای کار در ارتفاع به عنوان یک فن و تکنیک جهت دسترسی به نقاط مرتفع رو به فزونی است و در عین حال با افزایش تقاضای کار در ارتفاع تجهیزات مناسبتری برای این کار طراحی می شود. دستگاه کلایمر (Climber) یکی از تجهیزاتی است که برای حل مشکل دسترسی در ارتفاع اختراع شده است. بیش از صد سال است که انواع دستگاههای کلایمر مکانیکی ( کلایمر دستی ) و کلایمر برقی برای دسترسی به فضاهای مرتفع ساختمانهای بلند مرتبه مورد استفاده قرار میگیرند. کلایمر ها همچنین از جمله لوازم ضروری برای هر برج، سد، سیلو، مخازن نفت و پتروشیمی میباشند. بدون استفاده از تجهیزاتی مانند کلایمر عملاً انجام بسیاری از کارهای مهم که در ارتفاع انجام میشود امکان پذیر نبود. این دستگاهها علاوه بر ایجاد شرایط دسترسی به بخشهای مختلف سازه های بلند، امکان جا به جایی بار با وزن وحجم کم را ممکن می کند ( تجهیزاتی که معمولاجهت تعمیر نما بکار می رود مانند دستگاه فوم بتن کوچک)
کاربردهای کلایمر ، دسترسی ساده به نقاط ساختمانهای بلند
کلایمر ها در موارد متعدی قابل استفاده می باشند از مهم ترین کاربردهای کلایمر می توان به دسترسی جهت موارد زیر اشاره کرد:
- ایمن سازی نمای ساختمانها
- تعمیر و نگهداری ساختمانهای بلند
- نظافت و شستشوی نما
- نقاشی نما
- نصب کامپوزیت پنل
- بازسای نمای سازههای بلند
انواع کلایمر ، از بالابرهای دستی تا کلایمرهای برقی
کلایمر ها بصورت کلایمر دستی ( کلایمرمکانیکی ) یا کلایمر برقی موجود می باشند. استفاده از کلایمر برقی به دلیل سهولت کاربرد پر طرفدا تر است اما هر یک از کلایمر دستی یا برقی کاربرد های خود را دارند.
-
کلایمر مکانیکی ، نمونه ساده کلایمرها
کلایمر مکانیکی یا کلایمردستی بالابری بسیار ساده است که حرکت آن با نیروی انسانی انجام میگیرد. اپراتور کلایمر دستی وینچی را که به سیم بکسل نگهدارنده کلایمر متصل است می چرخاند و به این ترتتیب سیم بکسل جمع شده و کلایمر بالا می رود. کلایمر مکانیکی سیستم ساده ای داشته و برای کارهایی که در ارتفاع خیلی بالا انجام میشود یا وزن زیادی با کلایمر حمل می شود قابل کاربرد نیست. همچنین کلایمر دستی یا مکانیکی تنها دارای حرکت عمودی است و امکان حرکت به سمت چپ و راست را ندارند.
-
کلایمر برقی ، پر استفاده ترین نوع بالابر جایگزین داربست
حرکت کلایمر برقی با نیروی حاصل از موتور الکتریکی انجان می شود. در کلایمر برقی یک موتور برقی کار بالا و پایین بردن سبد کلایمر را انجام میدهد و اپراتور کلایمر با استفاده از کلیدهای مخصوص که در عکس زیر دیده می شود جهت حرکت کلایمر را تعیین می کند. کار با کلایمر برقی نیاز به توان بدنی ندارد و بسیار ساده تر از کلایمر های مکانیکی است.کلایمر های برقی امکان حرکت عمودی و افقی را دارند.
نحوه نصب کلایمر چگونه است؟
عملیات نصب کلایمر نیاز به آشنایی کامل با ساز و کار کلایمر داشته و یک کار تخصصی است و اکیدا پیشنهاد می شود جهت پیشگیری از هر گونه خطر، نصب کلایمر توسط کارشناسان آموزش دیده انجام شود.
جهت نصب کلایمر ابتدا نصب سازههای قسمت فوقانی انجام میشود در حالت معمول این سازه ها که شامل، سبد کلایمر ، وزنههای تعادل ، ستون، تیر یا بازوی مربوط به نقاط آویز، خرک تعادل یا تکیه گاه، بکسل های ضد خیز کلایمر است، روی بام ساختمان نصب می شود. در صورتی که کلایمر نیاز به حرکت عرضی داشته باشد و از نوع ریلی باشد، ریل های حرکت عرضی کلایمر نیز روی بام نصب می شود. پساز انجام مراحل فوق نوبت به نصب سبد حمل نفرات کلایمر میرسد. این مرحله نیز شامل نصب جعبه برق، ترمزهای اضطراری، کابل برق، کابل جمع کن، سیستم سنکرونیزور و … است.
در هنگام نصب کلایمر باید به طول بازوی نقاط آویز و وزنههای لازم ایجاد تعادل و شرایط استیبل برای کلایمر توجه داشت. همچنین حجم و وزن قابل جابجایی با کلایمر در انتخاب نوع موتور و الکتروگیربکس مهم است.
کلایمر پرتابل و تفاوت آن با سیستم کلایمر ثابت
کلایمر ها در دو دسته پرتابل و سیستم کلایمر قرارمی گیرند.
کلایمر پرتابل همانطور که از نام آن پیداست قابلیت جابجایی دارد. کلایمر های پرتابل را می توان بصورت موقت استفاده کرد و محل آن را به ساختمانهای دیگر انتقال داد و بعد از پایان پروژه و عدم نیاز میتوان بخش های مختلف دستگاه را جدا کرده و جمع آوری و به انبار منتقل کرد. اما سیستم کلایمر ها بصورت دائمی نصب می شوند و با توجه انواع مختلف آن مانند مونو ریل، ماشین روف و تلسکوپیک، روی سقف ساختمانها قرار گرفته و قابل جمع آوری نیستند.
کلایمر های پرتابل با توجه به راحتی استفاده در پروژه های مختلف و ایجاد هزینه کمتر برای ساختمان پر کاربرد تر از نوع سیستم کلایمر می باشند و معمولاً برای ارتفاع کاران که روی پروژههای مختلفی کار میکنند مناسب است.
انواع سیستم کلایمر و کاربردهای هریک از آنها
همانطور که پیشتر نیز گفته شد کلایمر ها با توجه به ثابت یا قابل حمل بودن در دو دسته کلایمر و کلایمر پیتابل قرار گرفتند. کلایمر های ثابت خود دارای انواع مختلف هستند که معمولاً با توجه به نوع نصب سازه های آنها روی بام و کاربردهای آنها دسته بندی می شوند. در اینجا با مهمترین سیستمهای کلایمر آشنا میشویم:
-
سیستم مونو ریل
سازه ریلی سیستم مونو ریل(Mono Rail) شامل ریلهایی در دور تا دور بام ساختمان میشود.با استفاده از ریل ها که همه زاویه های بام را پوشش می دهند، کلایمر می تواند به صورت افقی حرکت کند. سیستم مونور ریل در دو نوع دستی یا برقی موجود است. همچنین دستگاههای ریل کشی در سیستم مونو ریل به یکی از دو دسته زیر تعلق دارند. هریک از این دو نوع ریل کشی کاربردها و مزایای مختلفی در پروژههای متفاوت دارند:
- نصب روی نمای ساختمان (Wall Mounted Bracket)
- نصب روی کف بام (Roof Mounted Boackets)
-
سیستم Free Standing
سیستم Free Standing یک ماشین روف (Machine Roof) است. این سیستم شامل ماشینی چرخ دار بوده که با استفاده از بازوهایی کل پلت فرم کلایمر از آن در سطح نما آویزان میشود. چرخدار بودن دستگاه قابلیت حرکت افقی روی پشت بام را فراهم می کند.
-
سیستم Rail Machine Roof
سیستم Rail Machine Roof یا ماشین روف ریلی نوعی کلایمر است که با تلفیق ماشین روف و مونو ریل حاصل می شود . در این نوع کلایمر سیستم جابجایی قدری با ماشین روف متفاوت است و امکان استفاده از آن در پروژههای مختلفی وجود دارد.
-
سیستم تلسکوپیک
در کلایمر سیستم تلسکوپیک سازه های اصلی در مرکز بام نصب میشود. در دیگر سیستم های کلایمر که پیش تر ذکر شد معمولاً محل نصب ریل ها و متعاقبا مسیر حرکت روی سقف در کنارهها انجام میگیرد.
کلایمر تلسکوپیک امکان حرکت به چپ و راست و جلو و عقب را دارد. کلایمر تلسکوپیک در ساختمانهایی با نماها ی خاص که نما تخت نبوده و حرکت ساده بالا و پایین کلایمرها امکان دسترسی به همه نقاط نما را فراهم نمیکند، استفاده میشود.
۸ نکته برای حفظ ایمنی کلایمر
کلایمر بالابری با سبدی مخصوص به طول حداقل ۲ و حداکثر ۶ متر است. از کلایمر جهت دسترسی به بخش های مرتفع برای کارهایی از قبیل تعمیرات نمای ساختمان ، شستشوی نمای ساختمان و کلیه خدمات نما و جابجایی تجهیزات استفاده میشود. کلایمر جایگزین ایمنی برای داربست است و علاوه بر ایمنی بیشتر و سهولت در استفاده، نسبت به داربست هزینه و زمان نصب را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد. سیستم کار کلایمر به این صورت است که با استفاده از موتورهای وینچی که با سیم بکسل ویزه کلایمر به پایه های نگهدارنده آن وصل می شود، حرکت می کند. کلایمر دارای ترمزهای اضطراری نیز می باشد. اما چگونه از ایمنی کلایمر مطمئن شویم شویم؟
برای اطمینان از رعایت نکات ایمنی و پیشگیری از رخداد های ناخوشایند و خطرناک منجر به خسارت های جانی و مالی، بازرسی و صدور گواهینامه سلامت تجهیزات طبق استاندارد های معین به صورت دوره ای برای شرکت های مربوطه ضروری است.
در ادامه به بررسی و پاسخ به سوال فوق می پردازیم.
استاندارد بازرسی کلایمر
برای اطمینان از ایمنی کلایمر و صحت عملکرد آن، کلایمر بصورت دوره ای بر اساس استاندارد EN1808 مورد بازرسی قرار می گیرد و به آن گواهینامه معتبر و برای مدت معین تعلق می گیرد.
بازرسی دورهای و فنی تجهیزات و ماشین الات عموماً به صورت سالانه انجام میشود. مسئول ایمنی و بهداشت یا بعبارتی کارشناس HSE ، مسئول ایمنی کلیه تجهیزات و مسئول حوادثی است که احتمال رخدادن آنها به واسطه استفاده از این تجهیزات ممکن می شود.
این بازرسیها بر اساس الزامات سازمان ملی استاندارد، وزارت کار، وزارت صنعت و معدن و استانداردهای جهانی این حوزه انجام میشود و پس از اطمینان از اینکه تجهیزات و از جمله در بحث حاضر کلایمر ، عیوب و مغایرتهای بحرانی با استانداردها را ندارد، گواهینامه سلامت برای کلایمر صادر می شود. در ادامه در صورت استفاده صحیح از کلایمر و بکار بردن اپراتور مجرب ریسک استفاده از آن به حداقل می رسد.
مسئولیت حوادث کلایمر با چه کسی است؟
پس از توضحات فوق در خصوص صدور گواهی سلامت تجهیزات من جمله کلایمر ، این سوال پیش می آید که مسئولیت بروز حوادث برای تجهیزات وکلایمرهایی که مراحل بازرسی و صدور گواهینامه برای آن انجام پذیرفته، با چه کسی است؟
پس از وقوع یک حادثه و بررسی علت رخدادن حادثه، اگر مشخص شود که دلیل رخداد آن عدم رعایت دستورالعملهای ایمنی و کاربری مانند استفاده از کلایمر برای جابجایی بار بیش از ظرفیت تعیین شده برای آن باشد، مسئولیت حادثه به عهده بهره بردار میباشد. اما اگر در بررسی علت حادثه مشخص شود عدم تشخیص صحیح نواقص کلایمر بوده است، شرکت بازرسی قصور داشته و مقصر می باشد و مقصر حادثه ملزم به جبران خسارت است.
اعتبار گواهینامه سلامت تجهیزات
گواهی نامه سلامت تجهیرات برای هر تجهیز زمان مشخصی دارد و پس از آن مجددا باید مورد بازرسی قرار بگیرد در ادامه مدت اعتبار گواهینامهها به طور کامل آمده است:
- جرثقیل برجی – اعتبار : شش ماه – استاندارد مرجع: ASME B30.3 (2016)
- جرثقیل سقفی/ دروازه ای – یک سال – ASME B30.2 (2016)
- جرثقیل موبایل – یک سال – ASME B30.5 (2014)
- جرثقیل مونوریل – یک سال – ASME B30.17 (2015)
- لیفتراک – یک سال – ANSI ITSDF B56.1 (2012)
- ریچتراک – یک سال – ANSI ITSDF B56.1 (2012)
- پالت تراک – یک سال – ANSI ITSDF B56.1 (2012)
- دیگ بخار (بویلر(– یک سال – BS 2790 – ISIRI 4231
- دیگ آب گرم – یک سال – ISIRI 7911
- مخازن تحت فشار – یک سال – ASME SEC.VIII
- بالابرکارگاهی – شش ماه – BS EN 12159 (2012)
- آسانسورهای باربر و خدماتی – یک سال – ASME 17.1 (2013)
- آسانسور نفربر – یک سال – BS EN 81-50 (2014)
- کلایمر – شش ماه – BS EN 1808 (2015)
- چاه و سیستم ارت – یک سال – آیین نامه ایمنی سیستم اتصال به زمین (ارتینگ)
اصول ایمنی کلایمر
- برای تضمین ایمنی کلایمر، بار اضافه بر ظرفیت تعیین شده کلایمر به آن تحمیل نکنیم. همچنین برای دسترسی به نقاطی که با توجه به مکان فعلی سبد کلایمر در دسترس نیست تلاش نکنیم.
- هرگز از سیم بکسل های زنگ زده، گره دار و صدمه دیده استفاده نکنیم و درصورت آسیب رسیدن به سیم بکسل فورا آن را تعویض کنیم. سیم بکسل در ایمنی کلایمر بسیار مهم است و سیم بکسل صدمه دیده ایمنی کلایمر را به شدت کاهش می دهد.
- برای هر گونه تغییر در ساختار اصلی کلایمر ، همچنین برای مونتاژ و دمونتاژ آن باید از متخصصین مربوطه استفاده کرد.
- قبل از راه اندازی کلایمر و پس از جابجایی کلایمر از محل انبار به محل پروژه، کلیه مراحل بازرسی و تست کلایمر انجام شود. همچنین سیم بکسل های کلایمر حتما قبل از استفاده در هر شیفت کاری بازبینی شود.
- گزارشات مربوط به هر گونه تعمیرات و مراحل آن و همچنین شرایط نگهداری کلایمر و متعلقات آن به طور دقیق و کامل ثبت و نگهداری شود.
- زمان راه اندازی کلایمر سیم بکسل ایمنی و قطعات اتوماتیک ایمنی کلایمر با دقت فراوان نصب شوند. هیچکس و در هیچ شرایطی مجاز به دستکاری این سیستم، تغییر تنظیمات و یا از کار انداختن آن نمی باشد.
- اپراتور های کلایمر باید دارای سن حداقل ۱۸ سال بوده و تحت آموزش کاربری و ایمنی کلایمر قرار گرفته باشند. اپراتور ها در زمان استفاده از کلایمر باید کمربند ایمنی کار در ارتفاع را بسته و آن را به طناب نجات وصل کنند. طناب نجات بصورت جداگانه کارگاه شده است و مستقل از کلایمر می باشد تا در صورت بروز هر گونه حادثه برای کلایمر جان اپراتور را حفظ کند.
- اطلاعات کاربری کلایمر باید روی بدنه کلایمر و در معرض دید کاربران قرار داده شود. این تابلو شامل اطلاعاتی از کلایمر مانند بار مجاز، تعداد نفرات مجاز و بازرسی های انجام شده می باشد. همچنین باید بستن کمربند ایمنی کار در ارتفاع و اتصال آن به طناب نجات را یادآوری کند.
منبع : https://www.astaco.ir
وزنه های تعادل مخصوص کلایمر
یکی از انواع کلایمر ، کلایمر پرتاب می باشد که قابل جابجایی در پروژه های مختلف است و به صورت ثابت در ساختمان نصب نمی شود. در کلایمر های پرتابل برای حفظ تعادل کلایمر از وزنه های مخصوصی استفاده می شود.
وزه های تعادل کلایمر دارای مغزی بتنی و رویه ای از ورق فولادی می باشد. همچنین ساختار وزنه های کلایمر با وزنه های عادی ویا وزنه های دستگاه هایی مانند آسانسور فرق می کند. هر یک از وزنه های کلایمر وزنی در حدود ۲۰ کیلوگرم دارد.
شکل ظاهری این وزنه ها مکعبی بوده و دارای یک سوراخ در وسط آن می باشد. با استفاده از سوراخ وسط وزنه، این وزنه ها بر روی یک شافت در سازه نگه دارنده قرار می گیرند. در بدنه بتنی وزنه و در دو سمت آن دستگیره هایی برای جابجایی راحتتر آن تعبیه شده است.
گاها بری کاهش هزینه از وزنه های آسانسور به جای وزنه های استاندارد کلایمر استفاده می گردد. که با توجه به دلایلی که در ادمه می آید این کار صحیح نبوده و مجاز نمیباشد. اول اینکه ، وزنه های آسانسور وزنی در حدود۴۰ کیلوگرم دارند و در جابجایی کلایمر ایجاد مشکل می کنند. همچنین به دلیل ساختار این وزنه ها امکان شکستن وزنه ها وجود دارد که این مسئله به شدت ایمنی دستگاه را تحت تاثیر قرار دهد.
محاسبه وزنه های تعادل سازه های نگه دارنده کلایمر پرتابل
کلایمرها در کشورهای اروپایی و آسیایی دارای استانداردهای مشخصی هستند که سازنده کلایمر موظف به رعایت این استانداردها می باشد. یکی از موارد مهم که در این استانداردها به آن پرداخته شده است ، محاسبه وزنه تعادل لازم برای سازه های مهارکننده کلایمر است. جهت محاسبه میزان وزنه لازم برای کلایمر محاسبات استانداردهای بین المللی وجود دارد. میزان وزنه تعادل بسیار مهم است چرا که وزنه های تعادل، باید وزن کابین کلایمر و دیگر ملحقات آن را با ضریب ایمنی حداقل سه تحمل کنند. این به این معنا که در محاسبه وزنه های لازم برای تعادل کلایمر ، باید حداقل ضریب ایمنی ۳ اعمال گردد. همچنین سیم بکسل ارتعاش گیر سازه نگه دارنده کلایمر با مکانیزم های مکمل مربوطه نصب گردد.
در صورتی که جهت جابجایی راحتتر کلایمر در زیر سازه های مهارکننده از چرخ استفاده شود، برای برداشته شدن بار مربوط به وزن سازه و وزنه های تعادل از روی چرخ ها ، باید از سیستم تثبیت کننده حرکت استفاده کرد. این اقدام جهت افزایش ایمنی کلایمر لازم است.
محاسبات بر اساس استاندارد EN 1808 مربوط به سال ۲۰۱۵ در زیر آورده شده است.
همچنان که در تصویر نیز نشان داده شده است ، در صورتی که طول دستک B از طول مجاز تعربف شده بیشتر باشد، محاسبات براساس فرمول تعریف شده انجام و تعداد وزنه های لازم و وزن کل آنها مشخص می شود.
مقایسه داربست و کلایمر
یکی از صنایعی که بیشترین بخش از صنعت ایران و جهان را تشکیل میدهد، صنعت ساختمان است. به طور میانگین بیش از ۳۵ درصد حوادث سالانه ناشی از کار به صنعتساختمان مرتبط می باشد. ساختمان های امروزی عموما برج های مرتفعی هستند که چه در زمان ساخت و چه پس از ان برای نگهداری نیاز به تجهیزاتی برای دسترسی در ارتفاع می دارند. بنابراین استفاده از داربست و کلایمر یا بالابر نیز در ساخت و نگهداری بناهای امروزی یکی از ضروریات است.
حوادثی که در این صنعت رخ میدهد عمدتا ناشی از داربست های فلزی است. همه ما درساختمان های نیم ساخته داربست را دیده ایم. داربست ساختاری است که به صورت موقتی در اطراف سازه برپا می شود و شامل لوله های فلزی است که با بست هایی در جهت های مختلف به یکدیگر متصل می شوند. داربست دارای یک یا چند جایگاه اجرایی، اتصالات و تکیه گاه می باشد. از داربست در اموری مانند نماسازی، تمیزکاری نما، تعمیرات نما ، رنگ آمیزی و دیگر مواردی که نیاز به دستری به قسمت های مرتفع ساختمان است، استفاده می شود. کارهای مشابه و به منظور حفظ و نگهداری کارکنان یا مصالح و ابزار در ارتفاع مورد استفاده قرار می گیرد.
در حوادث ساختمانی ۳۳ درصد از مرگ ها به علت سقوط از ارتفاع رخ میدهد. برخورد، گیر افتادن و برق گرفتگی نیز رتبه های بعدی را به خود اختصاص می دهند. عمده سقوط ها از سقف و داربست می باشد. یکی از دلایل این رقم بالا به دلیل عدم استفاده از وسایل و تجهیزات ایمنی کار روی داربست است. استفاده ازداربست بدون رعایت دقیق نکات ایمنی مخاطراتی همچون سقوط از ارتفاع ناشی از سرخوردن، دسترسی ناایمن، فقدان تجهیزات حفاظت از سقوط، صدمه بواسطه سقوط ابزار و مواد زائد، برق گرفتگی ناشی از تماس با خطوط انتقال نیرو، صدمه و خراب شدن داربست بواسطه عدم تعادل یا بارگذاری بیش از حد، تخته گذاری ناایمن را به دنبال دارد.
بنابراین شاهد اتفاقات ناخوشایند زیادی در حوزه فعالیت های ساختمانی در ارتفاع هستیم که باعث تحمیل هزینه های سنگین مالی و جانی به کارفرمایان و کارگران می گردد.
نصب و جمع آوری داربست کاری زمانبر و در عین حال پر خطر است. همچنین اپراتور استفاده کننده از داربست در زمان بالا رفتن یا پایین آمدن از داربست اتصال مناسبی نداشته و در شرایط خطرناکی قرار دارد و با کوچکترین لغزش دچار سقوط می شود این شرایط در هنگام قرار گیری بر روی سکوی کار نیز تا حدودی برقرار است و بسته به نوع کار در صورتی که حرکت مداوم نیاز باشد اتصال مناسبی استفاده نمی شود. سکوی مورد استفاده اصولا از جنس چوب بوده و تخته هایی است که در معرض آفتاب و باران و … بوده و امکان شکستن آن وجود دارد. بارگذاری نامناسب یا بیش از حد بار نیز می تواند به راحتی تعادل سکو را مختل کند. با وجود تمامی این خطرات برخی نصب کننده های داربست تمام اجزای مورد نیازراهم نصب نمی کنند و برخی سکو ها را بدون میله حفاظ می گذارند و یا توجهی به مهار کردن سیم های اطراف میله های داربست نمی کنند.
داربست اولیه ترین امکانات موجود برای کار در ارتفاع است. تکنولوژی های جدید، جایگزین های مناسبی برای داربست معرفی می کنند که بتوان تا حد ممکن از مخاطرات اشاره شده دوری کرد.
یکی از این جایگزین ها که محبوبیت فراوانی دارد انواع بالابرهای ساختمانی است که بیشتر با نام کلایمر شناخته می شود. کلایمرها بصورت مکانیکی و یا برقی (عمدتا بصورت برقی) موجود می باشند.
این دستگاه ها جایگزین مناسبی برای داربست بوده و کارایی بسیار بالایی دارند. همچنین بسیار ایمن تر از داربست می باشد. از مهمترین ویژگی های برتر کلایمر می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ضریب امنیت بالا با توجه به استفاده از سیستم های امنیتی چندگانه
- مقرون به صرفه بودن از نظر اقتصادی و بازگشت سرمایه درکوتاه مدت.
- راه اندازی و جمع آوری و جابجایی آسان و سریع
- بالا بردن سرعت انجام کارها در ارتفاع و افزایش سرعت عملکرد اپراتور و در نتیجه افزایش سرعت پیشرفت پروژه
نقش کلایمر در ایمنی در برابر سقوط
سلامت و ایمنی در هنگام کار مهمترین اولویت هر شخص است. اما این زمانی پر رنگ تر می شود که شرایط و محیط کار دارای خطرات بلقوه زیادی باشد. وقتی شرایط کاری به نحوی باشد که نیاز به قرار گرفتن در محیطی مرتفع و دسترسی به ارتفاعات باشد. ایمنی در مقابل سقوط حرف اول را میزند. برای پیشگیری از سقوط فرد و یا ابزار و تجهیزات کاری وی استفاده ازمتده ا و ابزار های مناسب ضروری است. در مشابهت با کار در ارتفاع می توان ورزش صخره نوردی را بیان کرد. در هر دو حالت صخره نوردی و کار در ارتفاع شخص با استفاده از تجهیزاتی در برابر سقوط ایمن می شود.
حتی اگر تفاوت های قابل توجهی بین تجهیزات مورد نیاز برای برنامه های ورزشی و ایمنی محیط کار وجود داشته باشد، همیشه باید درک روشنی از این که چرا برخی تجهیزات به بهترین وجه برای یک شرایط به کار می روند، اما هرگز در مورد دیگری اعمال نمی شوند، داشته باشید.
در ورزش صخره نوردی، که در محیط کوهستان انجام می شود هدف بالا رفتن و صعود تا ارتفاع خاصی است اما در کار در ارتفاع شخص علاوه بر اینکه در سطحی بالاتر از زمینقرار میگیرد باید توانایی تمرکز بر کار هدف را داشته باشد و بنابراین تجهیزات قرارگیری در ارتفاع برای هر یک متفاوت خواهدبود. یکی از انواع تجهیزات بسیار خوب و پر کاربرد برای ایمنی اپراتور کار در ارتفاع دستگاه کلایمر می باشد. کارفرمایان برای استفاده از این دستگاه می توانند به شرکت هایی ارایه دهنده خدمات کلایمر که در زمینه خرید کلایمر یا اجاره کلایمر فعالیت می کنند، مراجعه نمایند.
مقایسه بین دستگاه کلایمر و تجهیزات صخره نوردی
تجهیزات صخره نوردی برای حفظ ایمنی شخص باید دارای استاندارد های تعیین شده توسط فدراسیون بین المللی کوهنوردی و سنگ نوردی (UIAA) باشد. تجهیزات کار در ارتفاع مرتبط با ایمنی عمومی صنعت و ساخت و ساز است و باید مطابق با قوانین کار در ارتفاع، که توسط OSHA (ادارهٔ ایمنی و بهداشت شغلی آمریکا) تعیین میشود باشد. همچنین استانداردهای ANSI Z359 باید مد نظر قرار گیرد.
تفاوت در تجهیزات ایمنی این دو زمینه، مربوط به نوع سقوطی است که هر یک امکان تجربه آن را دارند. سقوطی که یک اوپراتور کار در ارتفاع تجربه می کند در مقابل نوع سقوطی که یک صخره نورد در ارتفاع با آن مواجه می شود متفاوت است. زمانی که شخص در محل کار خود از تجهیزات ایمن و مناسب مانند کلایمر استفاده می کند، خیالی آسوده تر خواهد داشت.
یک اپراتور کار در ارتفاع باید یک انکوریج، یک مهار بدن [کامل]، یک اتصال دهنده و یک دستگاه کاهش سرعت و همچنین دستگاه محفضه انندی همچون کلایمر، داشته باشند تا بتوانند یک سیستم کامل پیشگیری سقوط شخصی داشته باشند.
وظیفه تجهیزات ایمنی سقوط
در محل کار و در محیطهای صنعتی و خصوصا ساختمانی معمولاً شرایطی پیش می آید که لازم می شود فرد در ارتفاع قرارگیرد زیرا باید به بالای وسایل نقلیه بزرگ، واحدهای ذخیره سازی، ماشین آلات یا بخش های مرتفع ساختمان ها دسترسی داشته باشد زیرا آنها یا در مراحل ساخت و ساز یا در حال انجام نوعی تعمیر و نگهداری هستند. و به این ترتیب قطعا ابزارهایی را حمل می کنند که اصولا سنگین هستند و یا می تواند سبب بر هم خوردن تعادل فرد شود.
همچنین، هنگامی که کارگران در بالای کلایمر یا بالابر در حال حرکت هستند، معمولاً روی پاهای خود هستند. و دستان آنها باید برای انجام فعالیت هدف آزاد باشد در حالی که در صخره نوردی فرد از دست و پا جهت اتصال به دیواره استفاده می کند. اپراتوری که در ارتفاع در حال کار است زمانی که فقط پاهای خود را به عنوان نقطه تماس در ارتفاع داشته باشند به راحتی تعادل خود را از دست داده و سقوط می کنند.
تفاوت صخره نوردی و کار در ارتفاع
یک مورد از بزرگ ترین تفاوتهای ابزارهای صخره نوردی و کار در ارتفاع و استفاده از دستگاه بالابر یا کلایمر، مربوط به مهار و کاهش سرعت است. در تجهیزات حفاظت از سقوط در محل کار، هارنس های حفاظت از سقوط تمام بدنی هستند که دارای ناحیه اتصال کمر و سینه هستند، زیرا کارگران معمولاً دارای سقوط عمودی هستند و قرار دادن آنها در یک مهار با اتصال لنگر در آن ناحیه باعث میشود کارگر در حالت ایستاده نگه داشته شود. با این حال، یک مهار صخره نوردی فقط دور کمر و پاها می چرخد.
صخره نوردان از جهات مختلف و در زوایای مختلف ممکن است سقوط کنند بنابراین هارنس ومهار مناسب برای آنها شامل کمر و پا می شود. مطالعات انجام شده توسط UIAA ثابت کرده است که مهار کامل بدن صخره نوردان، آنها را در معرض خطر بیشتری برای آسیب های گردن و ستون فقرات قرار می دهد.
ابزار کاهش سرعت نیز در صخره نوردی و کار در ارتفاع متفاوت است. در کار در ارتفاع از تسمه های دوخت دار باز شونده برای کاهش سرعت استفاده می شود و در صخره نوردی دینامیک طناب نقش ضد شوک را ایقا می کند.